'كاوشگر4' گام بلند ديگري براي تسخير فضا/كدام ايراني 5 سال ديگر به فضا مي رود؟

ساعت 11:28 روز سه شنبه 24 اسفند 89، رويداد بزرگ ديگري در ايران چشم جهانيان را خيره كرد، 'كاوشگر 4' نخستين كپسول زيستي ايران را با رمز 'يا فاطمه معصومه(س)' با خود به فضا برد.

هنوز چند هفته از رونمايي كاوشگر 4 توسط دكتر 'محمود احمدي نژاد' رييس جمهوري نگذشته بود كه كاوشگر 4 وارد فاز عملياتي شد، اين نشان داد كه ايران فقط هسته اي نيست، قدرت برتر منطقه اكنون در عرصه هاي مختلف علمي و هوا و فضا پيشگام است.

پس از اين رويداد بزرگ علمي- تحقيقي دكتر 'حميد فاضلي'سرپرست سازمان هوا و فضا در مقابل خبرنگار سياسي ايرنا نشست تا جزئيات بيشتري از اين دستاورد بزرگ را تشريح كند.

**پرتاب كاوشگر 4 كاملا موفقيت آميز بود

دكتر حميد فاضلي با اشاره به پرتاب نخستين كپسول زيستي ايران به فضا در روز سه شنبه24 اسفند سال جاري گفت: نخستين كپسول زيستي ايران در ساعت 28/11 دقيقه به دليل مصادف شدن اين روز با رحلت حضرت معصومه(س) با رمز 'يا فاطمه معصومه' به فضا پرتاب شد.

سرپرست سازمان هوا و فضا يادآوري كرد: در زمان رونمايي اين كاوشگر، در روز فناوري فضايي كه با حضور رييس جمهور صورت گرفت اعلام كرديم كه ما قبل از پرتاب كاوشگر اصلي كه حامل موجود زنده به فضا است، پرتابي آزمايشي و زير سيستمي خواهيم داشت تا زير سيستم هاي مربوط به اين سامانه را به طور كامل مورد ارزيابي عملكرد قرار دهيم و امروز خوشحاليم كه اين امر تحقق يافت.

فاضلي در ادامه به سيستم ها و زيرسيستم هاي آزمايش شونده در اين پرتاب اشاره كرد و گفت: سكوي پرتاب، موتور، وزنه تنظيم ارتفاع و بالكهاي كنترلي، سيستمهاي الكترونيك و مخابراتي (تله متري)، مجموعه حسگرها و تجهيزات صدور فرمان جدايش، مجموعه جدايش موتور و دماغه، مجموعه بازيابي شامل شليك كننده، از جمله سيستم ها و زير سيستم هاي آزمايش شونده در پرتاب كاوشگر 4 بود.

وي ساز وكار رهاساز، چترهاي ترمزي و اصلي، ايستگاههاي زميني تله متري و داده تصويري، مجموعه ايستگاههاي مكان ياب (رنجينگ)، سازه و پوششهاي حرارتي، كپسول زيستي و سامانه هاي پشتيباني حيات (با كمك شبيه سازي موجود زنده) را از ديگر بخش هاي مورد آزمون در اين پرتاب دانست.

**پرتاب كاوشگر 4 بسيار موفقيت آميز بود

دكتر فاضلي با تاكيد بر اين كه اين پرتاب بسيار موفقيت آميز بود، افزود: اين محموله در يك زاويه پرتاب 87 درجه تا ارتفاع 120 كيلومتري و با وزن محموله 250 كيلوگرم پرتاب شد.

سرپرست سازمان هوا و فضا افزود: در اين آزمايش عمليات پيچيده و گسترده رنجينگ شامل 15 خودرو عملياتي و دو فروند هلي كوپتر در وسعتي بيش از 300 كيلومتر براي اولين بار آزمايش و هدايت شد.

فاضلي گفت: تمامي مراحل جدايش و فرود آمدن محموله به وسيله چتر نجات توسط دوربين هايي كه زير كلاهك نصب شده بود، دريافت و ثبت شد.

وي با بيان اين كه در اين پرتاب ايستگاه هايي براي مكان يابي پيش بيني شده بود گفت: سه ايستگاه مكان يابي براي تعيين موقعيت، مسير پرواز حامل و محموله در اين سامانه طراحي و استقرار داده شد.

وي عملكرد اين ايستگاه ها را مثبت ارزيابي كرد و گفت: اين ايستگاه ها عملكرد خوبي داشتند، اطلاعات را به خوبي ثبت و ضبط كردند كه اين اطلاعات هم اكنون توسط متخصصان مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.

**به جاي موجود زنده از يك عروسك ميمون استفاده كرديم

فاضلي با اشاره به اين كه در اين محموله موجود زنده شبيه سازي شد، گفت: تجهيزات پشتيباني حيات نيز در اين پرتاب به عنوان كار مانوري مورد استفاده قرار گرفت تا براي سال آينده كه قرار است موجود زنده واقعي را در كپسول زيستي قرار دهيم مراحل آزمايشي را به خوبي طي كرده باشيم.

فاضلي گفت: اين عروسك ميمون معادل وزني همان ميموني كه قرار است سال آينده توسط كاوشگر 4 به فضا پرتاب شود را داشت و ما تمامي تجهيزات ثبت علائم و پشتيباني حيات را در اين موجود غير زنده شبيه سازي كرديم.

وي گفت: بعد از پرتاب، اين محموله پس از 20 دقيقه با چتر نجات به زمين فرود آمد و سپس يك تيم پايش محيط براي پيدا كردن اين محموله عمليات گسترده اي انجام داد.

**كاوشگر 4 سه حلقه داشت

فاضلي با بيان اين كه كاوشگر 4 شامل سه حلقه بود گفت: در حلقه نخست، چتر نجات قرار داشت، در حلقه بعدي اين سامانه خدمات الكترونيك و مخابراتي و در حلقه سوم محموله زيستي جاسازي شده بود.

فاضلي اظهار داشت: با وجود اين كه موجود زنده در اين محموله وجود نداشت، اما كاملا مايل بوديم از سيستم توليد اكسيژن و حذف co2 اطمينان حاصل كنيم از اين رو از يخ خشك كه co2 جامد است استفاده كرديم.

سرپرست سازمان هوا و فضا گفت: ما تمام تلاشمان اين بود كه موجود زنده در اين محموله دچار آسيب نشود و اين موجود سالم به زمين برگردد، از اين رو بازگشت محموله براي ما بسيار مهم بود.

فاضلي افزود: ما پس از اين آزمايش، داده هاي مربوط در كاميپوتر پرواز و جعبه سياهي كه در محموله تعبيه بود را كاملا مورد تجزيه و تحليل قرار خواهيم داد.

وي ازجمله نتايج و دستاوردهاي اين پرتاب را عملكرد صحيح موتور حامل كاوشگر و سكوي پرتاب، عملكرد دقيق سيستم الكترونيكي شامل ارسال داده و تصوير از ارتفاع 120 كيلومتري سطح زمين، ارسال و اجراي مطمئن و دقيق فرامين جدايش دماغه، موتور و چترها، عملكرد موفق سيستم بازيابي و سامانه هاي كاهنده سرعت در بازگشت محموله به زمين عنوان كرد.

**پرتاب اصلي كاوشگر 4 سال آينده صورت مي گيرد

وي تاكيد كرد: پرتاب اصلي موجود زنده توسط كاوشگر 4 در سال آينده انجام خواهد شد.

سرپرست سازمان هوا و فضا با اشاره به اين كه قدم بعدي تكرار پذيري مسير قبلي براي آمادگي بهتر براي پرتاب اصلي است گفت: ما به تمامي اهداف پيش بيني شده دست يافته ايم و بايد در قدم هاي بعدي بايد قطر حامل و ارتفاع را بيشتر كنيم.

وي با اشاره به اين كه هم اكنون وزن محموله زيستي بين 5/2 تا 3 كيلوگرم است گفت: در مراحل بعدي وزن اين محموله را بيشتر مي كنيم تا بتوانيم به وزن انسان برسيم.

**طي پنج سال آينده انسان را به فضا خواهيم فرستاد

فاضلي افزود: بر اساس برنامه ريزي هاي صورت گرفته طي پنج سال آينده خواهيم توانست يك محموله حاوي يك انسان را تا ارتفاع 200 كيلومتري زير مدار به فضا بفرستيم به اين ترتيب از معدود كشورهايي خواهيم بود كه توانستند انسان را تا ماورا جو پرتاب كنند و بعد از آن نيز تلاش مي كنيم تا انسان را به مدار نيز بفرستيم